Humanitaire hulp
Eerst en vooral stelde de Europese Commissie een noodhulppakket ter waarde van 500 miljoen euro ter beschikking van de slachtoffers van de crisis in Oekraïne, dat zal worden gebruikt om vluchtelingen op het grondgebied van de EU enerzijds, en de weerbaarheid van mensen die in Oekraïne blijven anderzijds, te ondersteunen. Daarnaast heeft de Europese Commissie aangekondigd 90 miljoen euro extra uit te trekken voor noodhulpprogramma's om de door de oorlog in Oekraïne getroffen burgers te helpen. Dit omvat respectievelijk 85 miljoen euro voor Oekraïne en 5 miljoen euro voor Moldavië.
De nieuwe financiering zal mensen in Oekraïne en degenen die naar buurlanden zijn gevlucht, helpen door voedsel, water, gezondheidszorg, onderdak, bescherming en hulp om in hun basisbehoeften te voorzien.
Sinds 2014 hebben de EU en haar lidstaten meer dan 1 miljard euro bijgedragen aan humanitaire hulp en hulp bij vroegtijdig herstel. Dankzij de financiering van de EU kunnen onze humanitaire partners hulp verlenen, waarbij voorrang wordt gegeven aan de behoeften van de meest kwetsbare mensen. De door de EU gefinancierde humanitaire projecten omvatten (i) multifunctionele hulp in cash geld; ii) basisbehoeften; iii) onderdak; iv) water; v) beschermingsactiviteiten; vi) gezondheidshulp met inbegrip van psychosociale ondersteuning; vii) onderwijs in noodsituaties; viii) voorlichting over gevaren van mijnen; ix) en de distributie van essentiële overwinteringsartikelen.
Civiele bescherming
Als reactie op de escalatie van het conflict in februari 2022 coördineert de Europese Commissie ook de levering van materiële bijstand aan Oekraïne via het EU-mechanisme voor civiele bescherming.
Op 4 maart 2022 hadden 27 Europese landen, waaronder België, meer dan 145 ton hulp in natura aangeboden, variërend van medische benodigdheden en artikelen voor onderdak tot gespecialiseerde uitrusting en voertuigen. De financiële waarde van deze bijstand wordt geraamd op meer dan 100 miljoen euro. De hulp wordt zowel rechtstreeks aan Oekraïne geleverd als via logistieke hubs die in Polen zijn opgezet en in Slowakije en Roemenië worden opgezet.
Voorts is een aanzienlijke bijdrage uit de medische voorraad van de EU, met een totale financiële waarde van meer dan 10 miljoen euro, op weg naar de logistieke knooppunten voor verdere levering aan Oekraïne. Het gaat onder meer om gespecialiseerde medische apparatuur (ultrasone diagnoseapparatuur, zuurstofconcentratoren, patiëntmonitoren, infuuspompen en beademingsapparatuur) en beschermingsmateriaal, zoals maskers en operatiejassen.
Teams van EU-deskundigen op het gebied van civiele bescherming zijn onderweg naar Moldavië en Polen om de autoriteiten bij te staan bij de coördinatie van de inkomende hulp. Bovendien hebben wij verbindingsfunctionarissen ingezet in Polen, Slowakije en Moldavië. Daarnaast zijn onze humanitaire deskundigen in Moldavië en Polen gestationeerd.
Moldavië heeft ook het EU-mechanisme voor civiele bescherming geactiveerd om steun te verlenen aan Oekraïners die in hun land aankomen. Reeds 9 EU-landen hebben Moldavië diverse vormen van hulp geboden, waaronder onderdak en hygiënekits.
Steun aan vluchtelingen
Zoals vermeld gaat een groot deel van de humanitaire hulp ook naar steun aan vluchtelingen. Daarnaast heeft de Europese Commissie op 2 maart 2022 een voorstel gedaan om de richtlijn te activeren die tijdelijk een automatische bescherming biedt aan Oekraïense vluchtelingen. Dit houdt in dat aan mensen die de oorlog ontvluchten tijdelijke bescherming in de EU wordt verleend, waardoor zij een verblijfsvergunning en toegang tot onderwijs en de arbeidsmarkt krijgen. Het voorstel werd in recordtempo, slechts 2 dagen later, goedgekeurd door de EU-landen in de Raad.
Op 8 maart publiceerde de Europese Commissie een overzicht van steun die de EU biedt aan vluchtelingen op dit moment. Naast tijdelijke bescherming betreft deze steun ook ondersteuning van het grensbeheer, waarbij EU-agentschappen extra personeel en expertise leveren, met o.a. 49 Frontex-medewerkers die worden ingezet aan de EU-Oekraïne en Moldavië-Oekraïne grenzen en 162 extra medewerkers die worden ingezet in Roemenië. Moldavië zal ook nog eens 15 miljoen euro ontvangen om de situatie te helpen beheersen. Daarnaast keurt de Commissie ook een voorstel rond “Cohesieactie voor vluchtelingen in Europa” (CARE) goed, waarbij lidstaten de cohesiefondsen (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) en het Fonds voor Europese Hulp aan de meest Behoeftigen (FEAD)) kunnen aanwenden om te investeren in onderwijs, werkgelegenheid en huisvesting voor vluchtelingen.
Tot op heden zijn meer dan twee miljoen Oekraïners de grens overgestoken om hun toevlucht te zoeken in de EU. In België registreerde de Dienst Vreemdelingenzaken op 6 maart 699 Oekraïense vluchtelingen, van wie er 247 huisvesting vroegen en kregen (Bron Fedasil). De oproep tot solidariteit #Plekvrij van Staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Sammy Mahdi, heeft bijna 22.000 opvangplaatsen geïdentificeerd.
Meer informatie
Bijzonderheden
- Datum publicatie
- 8 maart 2022
- Auteur
- Vertegenwoordiging in België