De strijd tegen de klimaatverandering is een van de topprioriteiten van de Europese Commissie. De Europese Green Deal is daarbij onze routekaart, die alle stappen uitstippelt om tegen 2050 een klimaatneutraal Europa te bereiken: een continent dat evenveel CO2-uitstoot terugneemt als het produceert. De Green Deal speelt ook een belangrijke rol in het herstel van de EU van de COVID-19-crisis, bijvoorbeeld door duurzame groei en jobs te creëren.
België grenst aan de Noordzee, beschikt over tal van rivieren en kent prachtige natuurgebieden: van de Kalmthoutse Heide in het noorden tot de Ardennen in het zuiden. Naast deze mooie landschappen zijn er ook talrijke dieren- en plantensoorten die België als hun thuis beschouwen.
Helaas worden we echter geconfronteerd met een wereldwijde klimaatcrisis, waardoor de bescherming van ons milieu niet langer als vanzelfsprekend kan worden beschouwd. Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van onze tijd. Daarom moet er dringend actie worden ondernomen om schade aan onze planeet te voorkomen, een verlies aan biodiversiteit tegen te gaan en een sterke economie te creëren – zonder onze grondstoffen uit te putten.
Met concrete en gestructureerde maatregelen op tal van domeinen kunnen we samen werken aan schonere lucht, het behoud van onze bossen en gezond en betaalbaar voedsel voor iedereen, kortom een betere levenskwaliteit voor al wat leeft, nu en in de toekomst.
Voor een klimaatneutraal Europa in 2050
De Europese Green Deal bevat belangrijke maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen sterk te verminderen, de natuur in stand te houden en te investeren in baanbrekend onderzoek om de klimaatverandering tegen te gaan.
Dit gaat hand in hand met de creatie van een moderne, concurrerende en inclusieve Europese economie, die efficiënt omgaat met natuurlijke hulpbronnen. Over het geheel genomen zal de Green Deal een positief effect hebben op de economie en de werkgelegenheid. De transitie naar een groenere samenleving zou tussen nu en 2050 zo’n 2 miljoen jobs kunnen opleveren in de EU, met name in de bouw en de industrie. Om te zorgen dat de transitie eerlijk is voor iedereen en voor elke regio, zal er ook worden ingezet op herscholing, het vergemakkelijken van de overstap naar een job in nieuwe sectoren en het energie-efficiënter maken van woningen.
Als Europa de Green Deal-doelstellingen wil halen, moeten er echter nog heel wat uitdagingen worden aangegaan. Elke lidstaat heeft daarbij een rol te spelen, inclusief België, en zijn verschillende gewesten.
Meer informatie over de Europese Green Deal
Hoe implementeert België de doelstellingen van de Green Deal?
Om de energie- en klimaatdoelstellingen van de EU voor 2030 te halen, hebben alle EU-lidstaten een nationaal energie- en klimaatplan (NEKP) opgesteld voor de periode 2021-2030. Dit plan stippelt uit welke doelstellingen België wil behalen en met welk beleid en welke maatregelen die nationale doelen gehaald moeten worden. Zo omvat het plan bijvoorbeeld nationale doelstellingen, evenals de gewestelijke verdeling, op vlak van de vermindering van de uitstoot in broeikasgassen: tegen 2030 wil België de uitstoot van broeikasgassen met 35% verminderen.
Nationaal Energie- en Klimaatplan 2021-2030
Europees Klimaatpact
Het Europees Klimaatpact wil mensen en organisaties inspireren om actie te ondernemen voor het behoud van onze planeet.
Hoe? Door een verbintenis aan te gaan met het klimaat, hoe klein of hoe groot ook. Dit kan door dagelijkse gewoontes aan te passen, bvb anders consumeren of zich anders te verplaatsen. Het Europees Klimaatpact telt nu meer dan 500 ambassadeurs uit alle EU-landen, waaronder België; denk bijvoorbeeld aan weerman Frank Deboosere, Burgemeester van Leuven Mohamed Ridouani en verschillende jonge klimaatactivisten.
Ook een steentje bijdragen? Lees hier alles over het Europees klimaatpact en ontmoet onze ambassadeurs
De groene transitie financieren
Om een antwoord te kunnen bieden op de klimaatverandering en Europa om te vormen tot het eerste klimaatneutrale continent ter wereld, zijn veel duurzame investeringen nodig. Niet alleen door de Europese Unie en de nationale overheden van de verschillende EU-landen, maar natuurlijk ook door bedrijven en door burgers.
De Europese Commissie heeft toegezegd om in de komende tien jaar minimaal €1 biljoen aan duurzame investeringen te mobiliseren. Een deel van deze investeringen zal worden gebruikt voor het mechanisme voor een rechtvaardige transitie: een instrument om de sociaaleconomische gevolgen van de transitie voor de meest getroffen regio’s en de meest getroffen burgers te verlichten.
Via de maximum 5,9 miljard euro die België kan ontvangen vanuit NextGenEU, het herstelplan voor Europa, kunnen maatregelen gefinancierd worden voor een groenere en meer digitale toekomst. In het plan ligt veel nadruk op maatregelen die de groene transitie van België zullen versnellen; maar liefst 50% van het geld draagt bij aan de klimaatdoelstellingen. Denk bijvoorbeeld aan het renoveren van gebouwen, het herstel van de biodiversiteit, de aanpak van de toenemende droogte en de circulaire economie.
Via het LIFE-programma – het financieringsinstrument voor milieu en klimaatactie – investeert de EU in grote Belgische milieuprojecten. Het programma loopt sinds 1992 en heeft meer dan 5 500 projecten medegefinancierd, in de EU en elders; in België ondersteunde de EU bijvoorbeeld een project een efficiënter gebruik van kunststof nastreeft, wat tot minder afval en zwerfvuil van kunststof zal leiden. LIFE investeert ook in natuurgebieden, o.a. in het herstel van biodiversiteit.