Om de EU-lidstaten op weg te helpen, stelde de Europese Commissie een gemeenschappelijk uitvoeringsplan voor. Dit plan legt de belangrijkste stappen vast om de lidstaten te helpen de nieuwe wetgeving tegen medio 2026 doeltreffend toe te passen.
Zo bevat het uitvoeringsplan een blauwdruk voor de nationale uitvoeringsplannen die de lidstaten tegen het einde van dit jaar moeten goedkeuren. De uitwerking van deze nationale plannen vergt aanzienlijke juridische, operationele en technische inspanningen. Daarom zullen de Commissie en de EU-agentschappen de lidstaten bij dit proces ondersteuning bieden. Daarbij komt nog een aanzienlijke financiering van €3,6 miljard.
Tien bouwstenen
Het gemeenschappelijk uitvoeringsplan bestaat uit tien bouwstenen die elk onderling nauw samenhangen en parallel moeten worden uitgevoerd:
- Het gemeenschappelijk informatiesysteem voor migratie en asiel (Eurodac) hervormen, om te bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is en secundaire migratiebewegingen beter te monitoren;
- Een nieuw systeem oprichten om migratie aan de buitengrenzen van de EU te beheren, en zo irreguliere aankomsten van niet-EU-onderdanen beter te beheren en snelle, efficiënte en gestroomlijnde asiel- en terugkeerprocedures op te zetten;
- Adequate levensomstandigheden voorzien voor de opvang van migranten;
- Eerlijke, efficiënte en convergerende asielprocedures tussen EU-landen;
- Efficiënte en eerlijke terugkeerprocedures, dankzij o.a. een terugkeercoördinator;
- De nieuwe regels inzake verantwoordelijkheid doen werken door een doeltreffende en stabiele verdeling van de verantwoordelijkheid in de hele Unie tot stand te brengen en de stimulansen voor secundaire bewegingen te beperken, via o.a. “terugnamekennisgevingen”;
- Solidariteit laten werken: voor het eerst beschikt de EU over een permanent, juridisch bindend maar flexibel solidariteitsmechanisme om ervoor te zorgen dat geen enkele lidstaat aan zijn lot wordt overgelaten wanneer hij onder druk komt te staan;
- Paraatheid, noodplanning en crisisrespons;
- Meer toezicht op de grondrechten van asielzoekers en kwetsbare personen;
- Hervestiging, inclusie en integratie van migranten: het blijft van cruciaal belang voor een succesvol migratie- en asielbeleid dat de lidstaten meer inspanningen leveren voor de integratie en inclusie van migranten.
Volgende stappen
Op basis van dit gemeenschappelijk uitvoeringsplan moeten de lidstaten nu uiterlijk op 12 december 2024 hun respectieve nationale uitvoeringsplannen opstellen.
De Commissie zal de voortgang bij de uitvoering van het pact van nabij volgen en regelmatig verslag uitbrengen aan het Europees Parlement en de Raad.
Achtergrond
In september 2020 heeft de Commissie een voorstel gedaan voor een nieuw migratie- en asielpact. Doel daarvan was om migratie op een duurzame en toekomstbestendige manier te beheren aan de hand van een duidelijk en bindend juridisch kader. Na een politiek akkoord op 20 december 2023 is het pact op 10 april 2024 goedgekeurd door het Europees Parlement en op 14 mei 2024 door de Raad. Op 12 juni 2026 trad het Pact in werking in de lidstaten.
Meer informatie
Bijzonderheden
- Datum publicatie
- 12 juni 2024
- Auteur
- Vertegenwoordiging in België