De economische groei in België zou 1,2% bedragen in 2023 en 1,4% in 2024, dankzij de veerkracht van de particuliere consumptie. Als gevolg van lagere energieprijzen en het effect van begrotingsmaatregelen zou de inflatie in 2023 3,4% en in 2024 3,5% bedragen. Het overheidstekort zal naar verwachting 5% van het bbp bedragen in 2023 en 4,7% van het bbp in 2024.
Na een snelle groei van 2,0 % in 2022, vertraagde de werkgelegenheid in het laatste kwartaal van het jaar tegen de achtergrond van een gematigde economische activiteit. Verwacht wordt dat het in 2023 zwak zal blijven. Als zodanig zal de werkgelegenheidsgroei dit jaar naar verwachting dalen tot 0,6 %, alvorens in 2024 weer enige kracht te krijgen tot 0,9 %, wat een weerspiegeling is van de toename van de economische groei. Het werkloosheidspercentage zal naar verwachting licht stijgen van 5,6 % in 2022 tot 5,8 % in 2023, waarna het licht zal dalen tot 5,7 % in 2024.
Wat houdt het herstelplan voor België in?
Het door België ingediende plan voor herstel en veerkracht zal met 5,9 miljard euro worden ondersteund door de faciliteit voor herstel en veerkracht, het kernprogramma van Next Generation EU.
Het Belgisch plan voor herstel en veerkracht is gestructureerd rond zes assen:
- Klimaat, duurzaamheid en innovatie
- Digitale Transformatie
- Mobiliteit
- Mens en samenleving
- Economie van de toekomst en productiviteit
- Overheidsfinanciën
Het plan omvat in totaal 140 hervormings- of investeringsprojecten.
50% van het totale budget van het hervormings- en investeringsplan draagt bij tot de klimaattransitie. Het plan omvat investeringen in:
- Duurzame mobiliteit, met name in talrijke spoorweginfrastructuurprojecten, de uitrol van 356 groene bussen, de uitrol van meer dan 78.000 elektrische laadstations en de bouw van meer dan 1500 km fietsinfrastructuur (1,3 miljard euro)
- Energierenovatie van woningen en openbare gebouwen (1 miljard euro)
- De energietransitie met projecten voor de productie en het vervoer van waterstof en de bouw van een energieknooppunt in de Noordzee dat interconnectie met de capaciteit voor de opwekking van windenergie mogelijk maakt
- Het behoud van biodiversiteit en duurzaam waterbeheer
27% van het totale budget voor hervormingen en investeringen ondersteunt de digitale transitie in België. De projecten hebben met name betrekking op:
- De uitrol van 5G en glasvezel
- De digitale transformatie van administratieve diensten aan burgers en bedrijven
- De digitale transformatie van justitie en het gezondheidszorgstelsel
- Sterkere cyberweerbaarheid en cyberbeveiliging
- De digitale inclusiviteit van de samenleving en de financiering van een inclusiever en toekomstbestendiger onderwijsstelsel, met name door de vaardigheden op het gebied van informatica, exacte wetenschappen, technologie, ingenieurswetenschappen en wiskunde beter te ontwikkelen
Belangrijke maatregelen om de economische en sociale veerkracht van België te versterken zijn onder meer:
- Maatregelen ter ondersteuning van de werkgelegenheid, door middel van meer gepersonaliseerde steun voor werkzoekenden, de invoering van een opleidingsrekening en investeringen in een leven lang leren en digitale opleiding
- Verbetering van het ondernemingsklimaat met kortere termijnen voor het verkrijgen van bouw- en milieuvergunningen
- Investeringen in onderzoek en ontwikkeling, gericht op de groene en de digitale transitie: kunstmatige intelligentie, innovatieve energietechnologieën en nucleaire geneeskunde voor kankerbehandeling
- Systematische opname van uitgaventoetsingen bij de opstelling van begrotingen op verschillende overheidsniveaus om de efficiëntie van de overheidsuitgaven te verbeteren en deze beter te richten op de economische, sociale en milieuprioriteiten van het land.
Factsheet over het Belgisch plan voor herstel en veerkracht
België zal in de periode 2021-2027 ook gebruik kunnen maken van andere EU-fondsen:
- in 2021 zal 260 miljoen euro beschikbaar zijn in het kader van React-EU en 166 miljoen euro uit het Fonds voor een rechtvaardige transitie.
- België zal ook bijna 2,7 miljard euro aan toewijzingen in het kader van het cohesiebeleid ontvangen, evenals ruim 3,4 miljard euro aan rechtstreekse betalingen uit het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF). Er zal bovendien 646 miljoen euro beschikbaar zijn via het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling.
- In het kader van SURE, het Europees instrument voor tijdelijke steun om het risico op werkloosheid in noodsituaties te beperken, heeft de EU voor 7,2 miljard euro aan leningen onder gunsitige voorwaarden verstrekt, die België vooral zullen helpen de kosten in verband met tijdelijke werkloosheid en het overbruggingsrecht voor zelfstandigen te dekken.
Uitvoering van het Belgische herstelplan
Op 30 april 2021 heeft België zijn plan voor herstel en veerkracht bij de Europese Commissie ingediend. In haar beoordeling ging de Europese Commissie in het bijzonder na of de investeringen en hervormingen waarin het plan voorziet:
- de groene en digitale transitie ondersteunen
- doeltreffend zijn in het licht van de uitdagingen van het Europees semester
- gunstig zijn voor het groeipotentieel in België, de werkgelegenheid en de veerkracht
Op 23 juni 2021 heeft de Europese Commissie haar goedkeuring gehecht aan het Belgische plan en de Raad voorgesteld om naar schatting 5,9 miljard euro aan financiële steun toe te kennen aan België in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht. Naar aanleiding hiervan heeft Commissievoorzitter Ursula von der Leyen namens de Europese Commissie het Belgisch plan voor herstel en veerkracht tijdens een bezoek aan Brussel officieel bekrachtigd.
Op 13 juli 2021 heeft de Raad groen licht gegeven aan het Belgisch plan voor herstel en veerkracht. Deze goedkeuring van het plan door de Raad effent de weg voor een voorfinanciering van 13% aan België (770 miljoen euro).
Verdere betalingen zijn toegestaan wanneer België de in zijn plan beschreven mijlpalen en streefdoelen bereikt. Het plan voorziet in een systeem voor toezicht op de uitvoering van de projecten, met name door middel van een verslag, dat ten minste tweemaal per jaar bij de indiening van de betalingsverzoeken wordt opgesteld.
Relanceplan – NEXT GEN BELGIUM
Persbericht:Europese Commissie onderschrijft het Belgische herstel- en veerkrachtplan ter waarde van 5,9 miljard euro
Werkdocument bij het voorstel voor een uitvoeringsbesluit van de Raad
Vragen en antwoorden:Commissie onderschrijft het Belgische herstel- en veerkrachtplan ter waarde van 5,9 miljard euro
In december 2020 hebben de leiders van de lidstaten van de Europese Unie (EU), het Europees Parlement en de Europese Commissie een herstelplan voor Europa goedgekeurd om de economische en sociale schade ten gevolge van de coronapandemie te helpen herstellen.
Dankzij de langetermijnbegroting van de EU en het tijdelijke instrument Next Generation EU zal in totaal 1800 miljard euro (2018 miljard euro in lopende prijzen) worden besteed aan de opbouw van een groener, digitaler en veerkrachtiger Europa.
Wat houdt het herstelplan voor Europa in?
Het herstelplan voor Europa omvat de langetermijnbegroting van de Europese Unie voor de periode 2021-2027 en Next Generation EU, het tijdelijke instrument om het herstel te stimuleren.
Dit herstelplan is het grootste herstelpakket dat ooit in Europa is gefinancierd.
Meer dan 50% van het totale budget zal de modernisering van de Europese Unie ondersteunen door middel van onderzoek en innovatie, de digitale en de klimaattransitie, en herstel- en weerbaarheidsmaatregelen.
Dit ambitieuze pakket zal, in overeenstemming met de Europese Green Deal, ook worden gebruikt om de klimaatverandering te bestrijden met 30% van de middelen, en bijzondere aandacht besteden aan de bescherming van de biodiversiteit.
Next Generation EU is een tijdelijk herstelinstrument dat de Commissie in staat stelt middelen bijeen te brengen om de onmiddellijke economische en sociale schade ten gevolge van de coronapandemie te helpen herstellen. Next Generation EU zal 750 miljard euro extra verstrekken (806,9 miljard euro in lopende prijzen), waarvan 672,5 miljard euro (732,8 miljard euro in lopende prijzen) via de faciliteit voor herstel en veerkracht in de vorm van leningen en subsidies ter ondersteuning van hervormingen en investeringen van EU-landen. Deze faciliteit moet de economische en sociale gevolgen van de coronapandemie opvangen en de Europese economieën en samenlevingen duurzamer en veerkrachtiger maken, en beter voorbereiden op de uitdagingen en kansen van de groene en de digitale transitie.
Het Europees semester, het kader voor coördinatie en monitoring van het economisch beleid, is ook aangepast omdat het nauw verbonden is met de faciliteit voor herstel en veerkracht, en zal ervoor zorgen dat hervormingen integraal deel uitmaken van het herstel voor elk land.
De lidstaten hebben plannen voor herstel en veerkracht ontwikkeld, waarin een samenhangend geheel van hervormingen en openbare investeringsprojecten is opgenomen. Om door de faciliteit te kunnen worden ondersteund, moeten deze hervormingen en investeringen uiterlijk in 2026 zijn uitgevoerd. Minimaal 37% van de uitgaven moet worden toegewezen aan de klimaattransitie en 20% aan de digitale transitie.
Meer over het herstelplan voor Europa
Vragen en antwoorden over het pakket van 1800 miljard euro
Faciliteit voor herstel en veerkracht