Direct naar de inhoud
Vertegenwoordiging in België
  • Nieuwsartikel
  • 20 mei 2021
  • Leestijd: 5 min

Bescherming van de biodiversiteit: België en Europa steeds vastberadener ten aanzien van planetaire noodtoestand

Flowers in spring
In de aanloop naar de Internationale Dag van de Biodiversiteit op zaterdag 22 mei viert de Europese Commissie vandaag de eerste verjaardag van de biodiversiteitsstrategie van de Europese Unie, die als hoofddoel heeft de verstoorde relatie met de natuur te herstellen, bij te dragen tot economische heropleving en de weg te effenen voor een ambitieus mondiaal kader om de biodiversiteit wereldwijd te beschermen. Deze strategie vindt een sterke weerklank in België, dat via de campagne "Samen voor biodiversiteit " haar gevoeligheid voor deze zaak terdege bewijst.

Tijdens de voorbereidingen voor de 15e vergadering van de VN-Conferentie van de Partijen bij het Verdrag inzake Biologische Diversiteit (COP15), in het Chinese Kunming in oktober van dit jaar, is de Europese Commissie trots te kunnen rekenen op de actieve steun van een sterke Belgische delegatie voor de wereldwijde coalitie "Verenigd voor Biodiversiteit" (#UnitedForBiodiversity). De coalitie – een initiatief van Virginijus Sinkevičius, Europees commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij – roept op tot een sterkere mobilisatie van alle nationale parken, aquaria, botanische tuinen, dierentuinen, musea, onderzoekscentra en universiteiten om mensen bewust te maken van de ecologische crisis en de noodzaak om biodiversiteit te beschermen. Tot nu toe brengt de #UnitedforBiodiversity-coalitie 40 organisaties en meer dan 250 instellingen uit 49 landen samen.

Met 15 instellingen nestelt België zich in de top 5 van de landen die het best vertegenwoordigd zijn in de coalitie, na Frankrijk (38 deelnemers), Duitsland (34), Spanje (27) en het Verenigd Koninkrijk (17). België onderscheidt zich trouwens op verschillende manieren in het kader van dit initiatief: in september jongstleden sloot het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen zich als allereerste natuurwetenschappelijk museum ter wereld aan bij de coalitie; de universiteiten van Louvain-La-Neuve (UCL), Brussel (Université Libre de Belgique) en Gent (UG) behoren tot de eerste 4 universiteiten ter wereld die zich aansluiten bij #UnitedforBiodiversity. Bovendien illustreren de 15 Belgische deelnemers aan de coalitie perfect de diversiteit en de reikwijdte van de steun van de Belgische civiele maatschappij voor de bescherming en de verrijking van de biodiversiteit: naast de reeds vermelde instellingen nemen ook het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, de Plantentuin van Meise, het Aquarium-museum van de Universiteit van Luik, en sinds kort ook Pairi Daiza deel aan de Coalitie. Ten slotte zijn 2 van de 40 organisaties die hun leden en partners oproepen zich bij de beweging aan te sluiten, ook Belgisch: de Royal Belgian Zoological Society en de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen.

België toont zich ook erg betrokken bij de bescherming van biodiversiteit via de nationale campagne "Samen voor Biodiversiteit" die, met de vereende krachten van een honderdtal partners – waaronder de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België – alle expertise over de biodiversiteitscrisis samenbrengt en acties opzet die illustreren hoe ieder van ons kan bijdragen tot het voortbestaan van onze biodiversiteit, bijvoorbeeld door zijn of haar eigen vierkante meter biodiversiteit aan te leggen.

Virginijus Sinkevičius, Europees commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij, is verheugd over deze mobilisatie: “Met 1 miljoen soorten die met uitsterven worden bedreigd, heeft de natuur meer dan ooit onze hulp nodig. Iedereen kan zijn steentje bijdragen. Ik feliciteer de beweging Samen voor Biodiversiteit in België voor het samenbrengen van meer dan 100 partners. Hun concrete acties zijn een inspiratie voor alle landen in Europa en wereldwijd. Ik ben ook zeer verheugd dat zoveel Belgische organisaties #UnitedforBiodiversity hebben vervoegd. We delen dezelfde bezieling. De stem van meer dan 250 musea, dierentuinen, aquaria, onderzoekscentra, universiteiten, parken en plantentuinen helpt ons om natuur dichter bij bezoekers te brengen en om de wereld aan te voeren tijdens COP15, de Biodiversiteitstop van de Verenigde Naties in Kunming (China) dit najaar.”

Op Earth Day (22 april 2021) riep de Internationale Museumraad (ICOM) haar ruim 149,000 leden uit 141 landen op om te “pleiten voor een toekomst waarin respect voor de natuur en de biodiversiteit een gebod is waarover niet te onderhandelen valt”. Met deze oproep wordt "#UnitedforBiodiversity" een aantrekkingspool voor alle musea in de wereld, die samen kunnen aantonen waarom de natuur zo belangrijk is voor de mensheid, en hoe zij ook kunstenaars en ingenieurs, filosofen en ontwerpers inspireert. Opnieuw neemt België het voortouw: de Stichting Folon heeft zich intussen als allereerste kunstmuseum ter wereld bij de coalitie aangesloten. De Stichting Folon is gevestigd in het Solvay Park, dat een Natura 2000-gebied is. Mooie knipoog is dat naar de meester, die zelf zei dat "Kunst vertrekt vanuit, en terugkeert naar, de natuur".

ACHTERGROND

De eerste doelstelling van de #UnitedforBiodiversity-coalitie is ten minste 500 instellingen uit de hele wereld bijeen te brengen om de landen van de wereld op te roepen zich tijdens COP15 (11-24 oktober) ambitieus op te stellen. Tijdens de top zullen de 196 partijen bij het VN-Verdrag inzake biologische diversiteit naar verwachting een nieuw mondiaal kader vaststellen om de natuur te beschermen en te herstellen, een kader dat even cruciaal is als de Overeenkomst van Parijs van 2015, waarmee de klimaatnoodsituatie wordt aangepakt.

Na de top zal de coalitie zich concentreren op gecoördineerde acties met tastbare effecten om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen. Door middel van netwerkversterkende acties en communicatiecampagnes zal de coalitie steun verlenen aan het nieuwe mondiale biodiversiteitskader voor de periode na 2020, het VN-Decennium van Oceaanwetenschappen voor Duurzame Ontwikkeling (2021-2030) en het VN-Decennium voor het herstel van ecosystemen; die laatste twee worden officieel gelanceerd op Wereldmilieudag, 5 juni 2021.

Optimale praktijken en ideeën uit het netwerk zullen op mondiaal niveau worden samengebracht en verder uitgedragen, inclusief met behulp van instrumenten die door de leden van de coalitie zijn ontwikkeld. Recent nog stelde de Commissie bijvoorbeeld samen met partners – nl. het Brusselse Koninklijk Belgische Instituut voor Natuurwetenschappen, het Leidense Naturalis Biodiversity Center en het Museum voor Natuurwetenschappen in Barcelona – Pollinator Park voor, een virtual reality-ervaring over het belang van bestuivende insecten, die bijzonder geschikt is voor uitrol in musea.

De wereldwijde achteruitgang van de biodiversiteit is reëel. Het is van essentieel belang om "vrede te sluiten met de natuur", zoals bepleit in het recente rapport van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP), dat medegefinancierd wordt door de Europese Unie (EU). Daarom hebben 84 landen, waaronder België en de andere EU-lidstaten, zich ertoe verbonden de biodiversiteit tegen 2030 op de weg naar herstel te zetten. Dit maakt deel uit van de "Leaders Pledge for Nature" in de marge van de Algemene Vergadering van de VN in september 2020.

Met haar biodiversiteitsstrategie, een onderdeel van de Europese Green Deal,, heeft de Europese Commissie vorig jaar concrete maatregelen aangekondigd om tegen 2030 ten minste 30% van het Europese land- en zeegebied om te vormen tot beschermde gebieden. De Commissie werkt momenteel aan criteria waaraan deze beschermde gebieden zullen moeten voldoen. De biodiversiteitsstrategie zal binnenkort worden aangevuld met een EU-bosbouwstrategie, een EU-bodemstrategie en een actieplan tegen de handel in wilde dieren en planten.

#UnitedforBiodiversity  #CoP15

Lijst met namen van alle deelnemers aan #UnitedforBiodiversity (inclusief Belgen)

Voor meer informatie:

  • Samuël Maenhout, samuel [dot] maenhoutatec [dot] europa [dot] eu (samuel[dot]maenhout[at]ec[dot]europa[dot]eu), GSM: 0478 25 61 45
  • Anne Compère, anne [dot] compereatec [dot] europa [dot] eu (anne[dot]compere[at]ec[dot]europa[dot]eu), GSM: 0484 50 80 16

Bijzonderheden

Datum publicatie
20 mei 2021